Nên bổ sung sắt cho bà bầu như thế nào?

Việc bổ sung sắt không chỉ cần thiết trong thời gian mang thai mà còn rất quan trọng trong giai đoạn tiền thụ thai.

Mang thai là một hành trình đầy thử thách với một người sắp chuẩn bị làm mẹ. Hầu hết các bà bầu khi bắt đầu bước vào thời kỳ mang thai đều nhận thức được sự cần thiết phải bổ sung sắt để hỗ trợ quá trình hình thành ban đầu của thai nhi. Tuy nhiên, có khoảng 50% phụ nữ mang thai không cung cấp đủ lượng chất khoáng quan trọng này.

Đối với mẹ, thiếu sắt sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, băng huyết sau sinh… Còn đối với thai nhi, việc thiếu máu, thiếu sắt là yếu tố nguy cơ của suy dinh dưỡng bào thai, sinh non, nhẹ cân, ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực và trí lực của trẻ sau này. Trước những vấn đề này, nhiều mẹ bầu không khỏi lo lắng và đặt ra câu hỏi “Nên bổ sung sắt cho bà bầu như thế nào? Bổ sung sắt cho bà bầu bằng thực phẩm hay thuốc sắt?.

Những điều cần biết về bổ sung sắt cho bà bầu

Theo nghiên cứu cho thấy, việc các bà bầu xác định được vai trò của sắt với sức khỏe bà bầu đúng đắn, sẽ tránh được rất nhiều nguy cơ không hay xảy ra, trong quá trình mang thai. Bên cạnh chế độ ăn uống hàng ngày, các bà bầu còn có thể bổ sung sắt cho cơ thể bằng cách bổ sung viên uống ngay từ lúc mới bắt đầu mang thai, trong suốt thai kỳ và sau khi sinh một tháng.

Cách bổ sung sắt cho bà bầu hiệu quả

Có 2 cách để các chị em bổ sung trước khi mang thai là: Bổ sung sắt bằng các loại thực phẩm và bổ sung sắt bằng thuốc sắt (viên uống hoặc nước uống).

Bổ sung sắt bằng thực phẩm:

Thịt bò: Mỗi phần thịt bò có chứa 2,5 đến 3mg sắt. Sắt từ động vật được coi là heme-sắt (cơ thể dễ hấp thụ hơn). Phần nạc của thịt bò thường giàu sắt hơn phần chứa gân hoặc chất béo. Do vậy, bạn nên loại bỏ gân – mỡ bò trước khi chế biến.

Ngũ cốc tăng cường sắt: nếu bạn muốn một bữa ăn nhẹ giàu sắt, đừng bỏ qua những loại ngũ cốc được bổ sung sắt. Lượng sắt trong ngũ cốc khác nhau tùy nhãn hiệu nhưng 1 phần ngũ cốc chứa tới 21 mg sắt. bên cạnh đó, ngũ cốc bổ sung sắt thường có thêm canxi, axit folic, rất thích hợp ngay cả với những người chuẩn bị mang thai.

Khoai tây: Không chứa chất béo, cholesterol; nhưng giàu kali, vitamin C và vitamin B6 – rất tốt cho người ăn kiêng. Một củ khoai tây cỡ vừa chứa 2,7mg sắt.

Súp nghêu: 100g súp nghêu có tới 23mg sắt. Vì vậy, súp nghêu được nấu chín kỹ là món an toàn và bổ dưỡng cho bà bầu.

Đỗ trắng: Đỗ đỏ, đỗ đen… đều rất giàu sắt nhưng đỗ trắng dồi dào sắt hơn cả. Nửa bát đỗ trắng chứa khoảng 4mg sắt. bên cạnh đó, đỗ trắng còn giàu kali, giúp[ cân bằng các chất điện giải trong cơ thể.

Rau chân vịt (bina): Một nửa bát rau bina nấu chín có 3,2mg sắt. Ngoài ra, rau bina còn chứa nhiều chất dinh dưỡng có ích cho thai kỳ như axit folic, canxi, vitamin C, beta- carotene.

Hạt bí ngô: Nhân bên trong của hạt bí ngô rất dồi dào chất sắt (khoảng 4,2mg sắt trong một túi nhỏ hạt bí).

Bổ sung sắt bằng các loại thuốc uống chứa sắt:

Trước khi muốn bổ sung viên sắt, bạn cần được sự tư vấn của bác sĩ. Có 2 phương pháp chính:

Thứ nhất sử dụng một tuần liên tục (trong nhiều tháng):

Việc sử dụng viên sắt 60mg, kết hợp thêm với axit folic (250mg) theo cách thứ nhất giúp phụ nữ cải thiện dự trữ sắt trong cơ thể, giảm đáng kể nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt trong thời kỳ mang thai. Đồng thời, giảm tỷ lệ tác dụng phụ gây ra do các chế phẩm sắt, nhất là khi sử dụng kéo dài. Thông thường, sau 3 tháng tình trạng thiếu máu sẽ chấm dứt, sau 7 tháng dự trữ sắt được cải thiện.

Thứ hai bổ sung hàng ngày (mỗi đợt từ 2-4 tháng):

Nếu sử dụng phương pháp thứ nhất, có nghĩa là bổ sung sắt mỗi tuần 1 lần thì tác dụng phụ của sắt cũng chỉ xảy ra mỗi tuần 1 lần. nếu sử dụng phương pháp 2 là bổ sung hàng ngày sẽ giúp giảm nguy cơ gây thừa sắt và tăng nồng độ huyết sắc tố trong máu. Thông thường, phương pháp thứ nhất được sử dụng với mục đích dự phòng thiếu sắt, còn   phương pháp thứ 2 sẽ mang tính chất điều trị là chủ yếu.

Lưu ý khi sử dụng viên sắt

Việc uống viên sắt có thể gây táo bón. Vì vậy, bạn nên tăng cường ăn rau xanh, trái cây trong chế độ ăn hàng ngày. Nếu chứng táo bón có dấu hiệu trầm trọng, bạn nên trao đổi với bác sĩ để chọn cách bổ sung sắt hợp lý.

Với phụ nữ có lượng hồng cầu cao thì việc bổ sung sắt cần được tránh bác sĩ chỉ định nghiêm ngặt. Không bổ sung sắt cùng lúc với sữa hoặc canxi vì chúng sẽ làm giảm khả năng hấp thụ sắt cho cơ thể. Tốt nhất là bạn nên uống sắt trước khoảng 1 giờ đồng hồ rồi mới nên uống sữa.

Bạn có thể uống viên sắt khoảng 1 đến 2 tiếng đồng hồ sau bữa sáng, bữa trưa hoặc bữa tối. Vi chất sắt sẽ được cơ thể hấp thụ tốt nhất khi dạ dày trống rỗng. Tuy nhiên, bạn không nên đợi đến khi bị đói thì mới uống sắt vì sẽ không tốt cho sức khỏe của bạn.

Nếu phải bổ sung đồng thời sắt và canxi, bạn nên uống cách quãng; sau bữa sáng, bạn uống canxi, sau bữa trưa bạn nên uống sắt. Hoặc bạn có thể uống sắt sau bữa sáng, sau đó khoảng 1 đến 2 giờ đồng hồ, bạn mới tiếp tục uống canxi.

Bạn nên hạn chế uống sắt hoặc canxi vào trước giờ đi ngủ; bởi vì, chúng có thể gây nóng người khiến bạn khó ngủ ngon.

Khi chọn viên uống bổ sung sắt bạn nên nhớ chọn sắt dạng hữu cơ sẽ giúp giảm tác dụng phụ, kết hợp với Axit folic tránh dị tật thai nhi và Vitamin B12, Kẽm, Vitamin E, đặc biệt là Dầu mè đen giúp nhuận tràng, tránh tình trạng táo bón khi bổ sung sắt.

Vitamin C có tác dụng giúp cơ thể hấp thụ chất sắt có trong thực phẩm dễ dàng hơn, vì thế bạn nên uống nước cam để cơ thể dễ hấp thụ sắt. Không nên uống trà, caffe, coca và các loại đồ uống có gas có thể cản trở sự hấp thụ sắt trong cơ thể. Vì vậy, bạn nên hạn sử dụng những loại đồ uống này.

Tư vấn giúp các mẹ bầu nắm rõ phương pháp bổ sung sắt an toàn – phù hợp, vui lòng liên hệ: 1900.1259 hoặc gửi câu hỏi về hòm thư: Khoedep@bacsituvan.vn. Cảm ơn bạn đã quan tâm!